สมุนไพรขันทองขันทองเคียดแค้น Suregada multiflorum (A. Juss.) Baill.ชื่อพ้อง Gelonium multiflorum A. Juss.บางถิ่นเรียกว่า ขันทองคำเคียดแค้น มะมอง หมากดูก (กลาง) กระดูก คุณยายปลวก (ใต้) ขนุนแดง (จังหวัดเพชรบูรณ์) ขอบนางนั่ง(จังหวัดตรัง) ขัณฑสกร ช้องรำพัน สลอดน้ำ (จันทบุรี) ขันทองคำ (พิจิตร) ข้าวตาก (กาญจนบุรี) นกขุนทอง คุณทองคำ (ประจวบคีรีขันธ์) โจ่ง (ส่วย-สุรินทร์) มองกไทร มองกไม้ เหมือดโรค (เลย) ดูกหิน (สระบุรี) มองกไหล(จังหวัดโคราช) ทุเรียนป่า ไฟ (ลำปาง) ป่าช้าหมอง ยางปลอก ฮ่อสะพานควาย (แพร่) มะมองกดง (จังหวัดปราจีนบุรี) มะมองกเลื่อม (เหนือ) มองปอ (กะเหรี่ยง-แพร่).
ไม้พุ่ม หรือ ไม้ใหญ่ ขนาดเล็ก สูง 4-15 มัธยม เปลือกออกจะหมดจด. ใบ ลำพัง เรียงสลับกัน รูปขอบขนาน หรือขอบขนานปนรูปหอก กว้าง 3-6 ซม. ยาว 9-14 ซม. ปลายใบแหลม หรือ มน ขอบของใบเรียบ หรือ เป็นคลื่นน้อย โคนใบแหลมเป็นครีบ เส้นแขนงใบมี 5-9 คู่ ใบหมดจดทั้งคู่ด้าน มีต่อมน้ำมันกระจายทั่วใบ ก้านใบสั้น ราวๆ 3-8 มม. หูใบยาวราว 2 มิลลิเมตร หลุดตกง่าย. ดอก ออกเป็นช่อสั้นๆตรงกันข้ามกับใบ ดอกเพศผู้ รวมทั้งดอกเพศภรรยาอยู่ต่างต้นกัน ไม่มีกลีบ. ดอกเพศผู้ ก้านช่อดอกยาว 10-15 มม. แต่ละช่อมีดอก 5-10 ดอก
สมุนไพร ก้านดอกยาวโดยประมาณ 5 มม. มีขนละเอียด ดอกตูมรูปกลม มีขน มีกลีบรองกลีบดอกกลมๆ5 กลีบ เส้นผ่านศูนย์กลางราวๆ 2.5 มิลลิเมตร ขอบกลีบรวมทั้งข้างนอกมีขน เกสรผู้มี 35-50 อัน ติดอยู่บนฐานดอกนูนๆและมีต่อม. ดอกเพศเมีย มีกลีบรองกลีบดอกไม้ 5-6 กลีบ ลักษณะเสมือนดอกเพศผู้, รังไข่มี 3 ช่อง ท่อรังไข่สั้น, ปลายแยกเป็น 2 แฉก. ผล กลม มีเส้นผ่าศูนย์กลางโดยประมาณ 2 ซม. มีเนื้อ ผลอ่อนสีเขียว สุกสีเหลือง. เมล็ด ค่อนข้างจะกลม มีเส้นผ่าศูนย์กลาง 7-8 มม., เปลือกมีรอยบุ๋มใหญ่แม้กระนั้นตื้นๆ.
นิเวศน์วิทยา: ขึ้นในป่าดงดิบ ป่าเบญจพรรณ หรือ ป่าผลัดใบ เหนือระดับน้ำทะเลไม่เกิน 600 ม. เจอในทุกภาคของประเทศ.
สรรพคุณ : ต้น เปลือก ทำให้ฟันทน และเป็นยาถ่าย, แก้โรคตับทุพพลภาพ แก้ประป่าดง แก้พิษในกระดูก โรคผิวหนัง ฆ่าพยาธิ แก้โรคเรื้อน มะเร็ง คุดทะราด กลากรวมทั้งเกลื้อน แก่นไม้มีรสเมาเบื่อ แก้ผื่นคัน แก้ไข้ รวมทั้งแก้กามโรค
Tags : สมุนไพร
ผู้เขียน
หัวข้อ: ขันทองเป็นสมุนไพรที่มี สรรพคุณ-ประโยชน์ สามารถรักษาโรคมะเร็งได้ด้วย (อ่าน 385 ครั้ง)